هدف از تولید محتوا می تواند بازاریابی، ارائه یک دوره آموزشی و یا هر موضوع دیگری باشد که توسط تولیدکنندگان محتواهای متنی و الکترونیکی انجام می شود.
بطور کلی هدف ما از تولید محتوا این است که پیام منحصربهفرد خودمان را به گوش مخاطبمان برسانیم و با تولید محتوا کسب درآمد کنیم و یا برندسازی شخصی انجام دهیم.
نخستین شکل از تولید محتوا، همان چیزی است که بسیاری از ما در شبکه های اجتماعی تجربه کردهایم، یعنی تولید محتوا به صورت کاملاً شخصی و بدون انگیزههای تجاری و اقتصادی.
بسیاری از اکانتهای شخصی و خانوادگی در شبکه های اجتماعی و نیز تعداد قابل توجهی از وبلاگها، در این گروه قرار میگیرند.
هدف از این نوع تولید محتوا معمولاً بیانِ خودمان و دغدغههایمان است.
ممکن است این مطالب تولید و منتشر شده، به دفترچهی خاطرات ما یا آلبوم شخصیمان یا فضایی برای ثبت افکار و ایدهها تبدیل شوند.
واضح است که اصطلاحاتی مانند بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا در اینجا مفهوم چندانی نخواهند داشت و چارچوب و استاندارد خاصی را هم نمیتوان به این نوع فعالیتها تحمیل کرد.
تولید محتوا برای اهداف سازمانی
یکی دیگر از کاربردهای تولید محتوا، میتواند تولید محتوا برای مصرف داخلی در یک سازمان یا کسب و کار باشد.
موارد زیر، نمونههایی از این شکل تولید محتوا هستند:
- تولید یک فایل ویدئویی آموزشی برای کارکنان تازهوارد سازمان
- تولید گزارش از وضعیت فعالیتها و پروژهها
- تولید یک کتابچه آموزشی برای اطلاعرسانی در زمینهی الزامات استقرار یکی از سیستمهای ISO
- تنظیم بخشنامهها و آییننامهها برای ابلاغ به کارکنان
- تهیه بولتن داخلی
کسانی که در زمینهی مدیریت محتوا و سیاستگذاری برای این نوع سیستمها متخصص هستند، اصطلاحاً متخصصEnterprise Content Management یاECM نامیده میشوند.
ویژگی مهم ECM این است که معمولاً از پشتیبانی فرایند سازمانی و نیز حمایت مدیریت ارشد بهرهمند است. بنابراین بسیاری از دغدغههای رایج در بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا در اینجا معنا ندارند و یا لااقل، اهمیت کمتری دارند.
موارد زیر از جمله موضوعات و تخصصهایی هستند که در ECM مورد توجه قرار میگیرند:
- طراحی و معماری محتوا
- شاخصهای کیفیت محتوا
- ذخیره و نگهداری و طبقهبندی محتوا
- تحلیل محتوا
- مسائل حقوقی در زمینهی ارائه و انتشار محتوا
- سنجش اثربخشی محتوا
- تعریف سطوح دسترسی مختلف برای افراد مختلف در مجموعه
- مدیریت ریسک محتوا
- ایجاد رابطه بین سیستم محتوا و سایر فرایندهای سازمانی
- بهروزرسانی محتوا
- الگوهای مستندسازی
لازم نیست به جزئیات هر یک از موارد فوق بپردازیم. فقط مهم است به خاطر داشته باشیم که فضای تولید محتوا برای سازمان با آنچه معمولاً هنگام شنیدن اصطلاحات استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا به ذهنمان میرسد، متفاوت است و تخصصی جداگانه و البته بسیار ارزشمند و گرانقیمت محسوب میشود.
تولید محتوا به صورت پروژهای
احتمالاً این هدف، یکی از نخستین مواردی است که پس از شنیدن اصطلاح بازاریابی محتوا به ذهنتان میرسد.
مثالهای زیر نمونههایی از این شیوهی استفاده از محتوا هستند:
- تولید محتوا با هدف معرفی کسب و کاری که تازه راهاندازی شده
- تولید محتوا برای افزایش فروش یک محصول مشخص
- تولید محتوا برای تغییر یا تبیین هویت یک برند
- تولید محتوا با هدف جذب مشتریان جدید برای یک کسب و کار
- تولید محتوا برای معرفی و کمک به فروش کتابی که به تازگی منتشر کردهاید
کسانی که در این حوزه از تولید محتوا فعالیت میکنند، معمولاً تخصص خود را با اصطلاح بازاریابی محتوا یا Content Marketing توصیف میکنند. مهمترین ویژگی بازاریابی محتوا این است که به شکل پروژه محور تعریف میشود.
به این مثالها توجه کنید:
کمپین فروش
ممکن است شما یک کمپین فروش زمستانی تعریف کنید و از یک متخصص بازاریابی محتوا بخواهید در طول زمستان یا حتی فقط در یک ماه اول زمستان یا دو هفتهی پیش از زمستان با شما همراه شود و بخشهایی از کمپین شما را طراحی و اجرا کند.
معرفی یک کسب و کار جدید
کسب و کار شما به تازگی راه افتاده و هنوز، مشتریان بالقوه، از وجود شما خبر ندارند. یک متخصص بازاریابی محتوا میتواند همهی ابزارهای محتوایی را بهکار بگیرد و در نخستین ماههای فعالیت، به معرفی کسب و کار و جذب مشتریان بپردازد. بعد از مدتی که کسب و کار رونق خود را پیدا کرد، شما به کار خود ادامه میدهد و متخصص بازاریابی محتوا هم به سراغ پروژهی بعدی خود خواهد رفت.
تولید محتوا بصورت فعالیت عملیاتی
گاهی اوقات، تولید محتوا از یک فعالیت پروژهای به فعالیت عملیاتی تبدیل میشود. فعالیتی که آغاز و پایان مشخصی ندارد و به صورت یکی از فرایندهای دائمی در کنار کسب و کار یا به عنوان محور کسب و کار در نظر گرفته میشود.
فعالیت عملیاتی در کنار کسب و کار
در زیر برخی از فعالیتهای عملیاتی که در کنار کسب و کار قرار میگیرند را با هم بررسی میکنیم.
- رستورانی که در کنار فعالیت فیزیکی خود، یک اکانت اینستاگرام هم دارد و دائماً آن را به روز میکند.
- یک مجموعهی خیریه که به صورت منظم و پیوسته، نشریهای را به شکل فیزیکی یا دیجیتال برای اطلاعرسانی دربارهی فعالیتهای خود منتشر میکند.
- یک مشاور خانواده که وبسایت یا کانال تلگرام یا اکانت اینستاگرام دارد و به صورت دائمی آن را در کنار کار خود حفظ میکند و از آنها برای ارتباط با مخاطبان خود استفاده میکند.
فعالیت عملیاتی به عنوان محور کسب و کار
در زیر برخی از فعالیتهای عملیاتی که به عنوان محور کسب و کار شناخته میشوند را با هم بررسی میکنیم.
- سایتی که محتوای آموزشی عرضه میکند
- یک شبکهی رادیویی یا تلویزیونی
- یک روزنامه، هفتهنامه یا ماهنامه
- سایتی که مطالب متنوع منتشر میکند و پس از افزایش تعداد مخاطبان، قصد دارد از طریق جذب آگهی کسب درآمد کند.
همانطور که میبینید در گروه دوم، تولید محتوا نه به عنوان کمکِ کسب و کار، بلکه اصل کسب و کار است.
اما به هر حال در هر دو گروه، یک ویژگی مشترک وجود دارد و آن ویژگی این است که تولید محتوا یک پروژه نیست و به عنوان یک فعالیتِ عملیاتیِ پیوسته، در حال اجرا است.
در چنین شرایطی، حرف زدن از استراتژی محتوا منطقیتر بهنظر میرسد. چون تقریباً همهی مفاهیمی که در استراتژی مطرح میشوند، در اینجا هم مصداق پیدا میکنند.
موارد زیر، صرفاً چند مثال از مفاهیمی هستند که در استراتژی محتوا قابل بحث هستند و مورد توجه قرار میگیرند:
- تعریف اهداف بلندمدت، مأموریت و چشمانداز
- تخصیص منابع
- طراحی اقدامهای تاکتیکی مانند کمپین
- مدیریت جامعهی مخاطبان
- مدیریت محتوا در تمام چرخهی عمر آن
- بازنشر و بازسازی و بازآفرینی محتوا
باز هم تأکید میکنم که این نوع تفکیک و طبقهبندی، کاملاً سلیقهای است و اتفاق نظری در این زمینه میان فعالان حوزهی محتوا وجود ندارد.
اما تجربه نشان داده که اگر تولیدکنندگان و سیاستگذاران حوزهی محتوا، فعالیتهای این حوزه را در یکی از دستههای فوق طبقهبندی کنند و با این عینک، به تخصص و فعالیتشان نگاه کنند، بهتر میتوانند در زمینهی نیازهای آموزشی خود تصمیم بگیرند و برای توسعهی مهارتهایشان تلاش کنند.
در انتها باید بگویم که هدفگذاری یکی از مهمترین چیزهایی است که در مسیر رسیدن به هدف و پیشرفت و توسعه نیاز است و تولید محتوا هم از این قاعده مستثنی نیست. پس شروع کنید و برای تولید محتوایی که قرار است شما را به موفقیت برساند اهدفتان را تعیین کنید.
اگر اهدافتان را با ما به اشتراک بگذارید خوشحال خواهیم شد و تا جایی که ممکن است تمام تلاشمان را بکار میگیریم تا شما را در مسیر دستیابی به اهدافتان همراهی کنیم.
2 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
من معمولاً در وبلاگ ها مقاله نمی خوانم، اما می خواهم بگویم که این نوشته مرا وادار کرد که نگاهی به آن بیندازم و این کار را هم انجام دادم. سلیقه نوشتن شما من را شگفت زده کرده است با تشکر پست بسیار زیبا
سلام. باعث افتخار است.