موتور جستجو یا Search Engine چیست؟

موتور جستجو مجموعه‌ای از نرم افزارها و سخت افزارهایی است که می‌تواند در یک فضای مشخص در میان حجم گسترده‌ای از داده ها، اطلاعات یا داده‌های مد نظر کاربران یا نرم افزارها را جستجو کند.

این جستجو می‌تواند روی هارد دیسک کامپیوتر شما، روی حافظه‌ی موبایل شما، در یک پایگاه داده یا حتی در فضای وب انجام شود.

معمولاً با شنیدن اصطلاح موتور جستجو یا Search Engine به یاد گوگل و یاهو می‌افتیم .البته این موضوع اشتباه نیست. چون گوگل و یاهو، دو نمونه از موتورهای جستجوگر وب هستند و از جمله معروف‌ترین موتورهای جستجو هم محسوب می‌شوند. امااین نکته را به خاطر داشته باشید که موتور جستجو (SE) قرار نیست الزاماً در وب جستجو کند.

اگر موتور جستجو در فضای وب به دنبال اطلاعات بگردد، به آن موتور جستجوگر وب گفته می‌شود. گوگل و یاهو، دو مورد از معروفترین موتورهای جستوجوگر وب محسوب می‌شوند.

عملکردِ موتورهای جستجو

اگر بخواهیم کمی دقیق‌تر بگوییم، عملکردِ موتورهای جستجو را می‌توان در سه بخش بررسی کرد:

خزیدن میان اطلاعات

کراول یا خزیدن میان اطلاعات یا Crawling به این معنا است که موتور جستجو، در فضایی که برای کار او در نظر گرفته شده Data-Space یا Content-Space بگردد و ببیند که چه اطلاعات جدیدی اضافه شده‌اند و اطلاعات قبلی چه تغییراتی داشته‌اند.

فهرست کردن اطلاعات

Indexing یا فهرست کردن اطلاعات فعالیتی است که موتورهای جستجو، هر یک با الگوریتم‌ و شیوه‌ی خاص خود، همه‌ی آنچه را در فضای مورد بررسی دیده‌اند را طبقه بندی می‌کنند و در جدول‌های خود نگه می‌دارند. این فهرست‌ها به آنها کمک می‌کند که بتوانند پاسخ‌ جستجوهای کاربران را سریع‌تر ارائه کنند.

جستجو میان اطلاعات

جستجو یا Search به این مفهوم است که کاربران، از موتورهای جستجو سوال کنند و موتورهای جستجو بگویند که اطلاعات مد نظر در کجا و چگونه قابل دسترسی هستند.

یادگیری موتورهای جستجو

بسیاری از موتورهای جستجوگر وب، امروزه به توانمندی یادگیری یاLearning مجهز شده‌اند.

منظور از یادگیری این است که آنها الگوریتم‌های خود را اصلاح می‌کنند. به جای اینکه یک الگوریتم ثابت و مکانیکی برای جستجوی اطلاعات وجود داشته باشد، آنها پس از نمایش نتایج جستجو، به رضایت کاربران توجه می‌کنند و بر این اساس، فهرست‌های خود را اصلاح می‌کنند.

به عنوان مثال اگر موتور جستجوی گوگل سایتی را به شما نشان دهد و شما وارد آن سایت شوید و دوباره به گوگل بازگردید و جستجوی خود را تکرار کنید، گوگل امتیازی منفی را برای آن سایت ثبت خواهد کرد تا به خاطر داشته باشد که آن سایت، نتوانسته نیاز شما را تامین کنید.

بطور کلی بازگشت به نتایج موتورهای جستجوگر یا Pogo sticking بسیار گوگل را از آن سایت می رنجاد و برای آن سایت امتیاز منفی در نظر می گیرد و حتی بیشتر از Bounce rate یا نرخ پرش هم تاثیر گذار است.

الگوریتم‌های یادگیری، امروز بسیار پیچیده شده‌اند و یکی از محورهای اصلی رقابت میان موتورهای جستجو هستند.

در حال حاضر، و با رشد سریع هوش مصنوعی باید شاهد تغییرات گسترده‌ای در موتورهای جستجوگر باشیم که با مراجعه به مطلب استراتژی‌های کلیدی دیجیتال مارکتینگ برای سال 2024 می توانید با بخشی از آنها آشنا شوید.

در حوزه هوش مصنوعی موتور جستجوگر بینگ پیش‌قدم بوده و با فعال‌سازی هوش مصنوعی، نتایج جستجو‌های که انجام می شود را بهبود بخشیده است. اما دیر یا زود بقیه موتور‌های جستجوگر و به خصوص موتور جستجوگر گوگل هم از هوش مصنوعی برای بهبود نتایج جستجو استفاده خواهند کرد.

البته گوگل در حال آزمایش هوش مصنوعی و آماده‌سازی مقدمات کار است و بنا به گزارشات احتمالا در سال 2024 این تکنولوژی را در نتایج جستجوهای خود بکار خواهد گرفت.

توجه به این نکته مهم است که استفاده از هوش مصنوعی برای موتورهای جستجو قطعاً روش‌های بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو (SEO)، را دچار تغییرات اساسی و مهمی خواهد کرد و دانش سئو تحت تاثیر این تغییرات بطور کلی متحول خواهد شد.

بهترین موتورهای جستجو

موتورهای جستجو قابلیت‌های مختلفی دارند و در زمینه‌های مختلفی نسبت به یکدیگر برتری دارند که این ویژگی باعث می‌شود سرعت و نحوه دستیابی به نتایج در هرکدام از آنها با دیگری متفاوت باشد. پس شاید نتوانیم صرفا یک موتور جستجوی خاص را به عنوان بهترین موتور جستجو در نظر بگیریم. در ادامه به معرفی تعدادی از بهترین موتورهای جستجو، البته به جز گوگل که نیازی به معرفی ندارد می پردازیم.

موتور جستجوی Bing

موتور جستجوی Bing یکی از موتورهای جستجوی معروف است که متعلق به شرکت مایکروسافت است. بینگ در آمریکا از محبوبیت بالایی برخوردار است و برای کسب و کارها اهمیت زیادی دارد. جستجوی ویدیویی بینگ، منحصر به فرد و قدرتمند است و می‌تواند نتایج دقیق‌تری نمایش دهد. همچنین بینگ، برای نتایج انگلیسی دو برابر بیشتر از گوگل پیشنهاد خودکار ارائه می‌کند. اگر به دنبال مشاهده برترین لینک‌های خروجی یک سایت هستید، بینگ می‌تواند کمکتان کند؛ با وارد کردن عبارت linkfromdomain:[اسم سایت] می‌توانید این کار را انجام دهید.

موتور جستجوی Ask

موتور جستجوی Ask همانطور که از نامش مشخص است به سوالات کاربران جواب می‌دهد. در ابتدای تاسیس Ask قرار بود صرفا پلتفرمی برای پرسش و پاسخ باشد ولی بعدها به صورت موتور جستحو در آمد. این موتورجستجو برای پرسیدن سوال‌های خاصی مناسب است و بر اساس پرسش و پاسخ نتایج را ارائه می‌دهد.

موتور جستجوی Yahoo

سال‌ها قبل، گوگل و یاهو رقبای اصلی یکدیگر بودند اما امروز گوگل بیش از 70 درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده است. یاهو یکی از محبوب‌ترین سرویس‌های ایمیل است و در حال حاضر این موتور جستجو توسط شرکت چند رسانه‌ای بینگ پشتیبانی می‌شود؛ در واقع نتایج جستجوی بینگ و Yahoo! یکسان است.

موتور جستجوی Baidu

موتور جستجوی بایدو محبوب‌ترین موتور جستجوی کشور چین و جزو ۵ موتور جستجوی وب برتر جهان است. بایدو توسط یکی از بزرگ‌ترین و قدرتمندترین کمپانی‌های هوش مصنوعی پشتیبانی می‌شود. این موتور جستجو رابط کاربری مناسب و گزینه‌های جستجوی بسیار دقیق و قدرتمندی دارد و گزینه‌های تبلیغاتی زیادی پیشنهاد می‌کند.

موتور جستجوی Yandex

موتور جستجوی Yandex پرکاربردترین و معروف‌ترین موتور جستجوی روسیه که توسط یک شرکت اینترنت روس توسعه یافته است. با یاندکس می‌توانید هر موردی از متن و عکس گرفته تا ویدیو را نیز سرچ کنید و این نتایج را در دسته بندی‌های جهانی و محلی دریافت نمایید. جستجوی تصویری Yandex منحصر به فرد است و در نوع خود یکتاست و امکان جستجوی نقشه و لوکیشن هم دارد.

موتور جستجوی DuckDuckGo

اگر از تبلیغات موتورهای جستجوی دیگر خسته شده‌اید و احساس می‌کنید به امنیت و حریم شخصی بیشتری برای اطلاعات جستجوی خود نیاز دارید، سراغ داک‌داک‌گو موتور جستجوی وب بروید. DuckDuckGo اطلاعات شما را جمع آوری و ذخیره نمی‌کند، به حریم شخصی شما احترام می‌گذارد و مثل گوگل و یاندکس و… آن‌ها را به شرکت‌های تبلیغاتی نمی‌فروشد. اگر شما هم جزو افرادی هستید که حریم شخصی برای‌تان اهمیت دارد و مایل به نگهداری تاریخچه جستجوی خود نیستید، این موتور جستجو مناسب‌ترین انتخاب برای شماست. علاوه بر محیط امن،DuckDuckGo رابط کاربری ساده و محیط جالبی دارد.

موتور جستجوی Search Encrypt

موتور جستجوی Search Encrypt نیز جزو موتورهایی است که به حریم شخصی شما احترام می‌گذارد. تاریخچه سرچ شما در Search Encrypt پس از مدت زمان معینی منقضی می‌شود و کاملا از بین می‌رود؛ یعنی حتی اگر کسی به کامپیوتر شخصی شما نیز دسترسی داشته باشد، نمی‌تواند تاریخچه جستجوی شما را مشاهده کند.

موتور جستجوی Semrush

سمراش ابزاری برای سئو با رابط کاربری جالبی است که می‌توان گفت یکی از بهترین ابزارهای سئو بشمار می‌آید. این ابزار قالب‌های بسیار مختلفی برای داشتن ارائه بهتر نتایج دارد و می‌توانید با SEMrush نتایج و ترافیک مربوط به یک مشتری یا همکار خود را بررسی کنید. همچنین این موتور جزو بهترین ابزارهای جستجوی واژه‌های کلیدی (Keywords) بوده و نتایج دقیقی ارائه می‌دهد.

موتور جستجوی WolframAlpha

ساده‌ترین مسائل جمع عددی تا محاسبات پیچیده انتگرالی یا آمار را در ولفرم آلفا سرچ کنید. این موتور جستجو یک موتور دانش محاسباتی است و به جای صفحات وب، اطلاعات، داده‌ها و فرمول‌های مباحث عددی و محاسباتی ارائه می‌کند.

موتور جستجوی Wiki

موتور جستجوی ویکی برای افرادی که به دنبال مقالات و تحقیقات هستند، مناسب است. اگر به مقالات سایت‌هایی مثل ویکی پدیا علاقه دارید،wiki.com می‌تواند نتایج مشابه را از سایت‌هایی شبیه ویکی پدیا نمایش دهد.

موتور جستجوی BoardReader

Boardreader اولین انتخاب همه افرادی است که به دنبال تالارهای گفتگو و صفحات گفتگو هستند. اگر در رابطه با موضوع خاصی به دنبال صفحات پرسش و پاسخ و گفتگو هستید، کافی است آن را در Boardreader جستجو کنید و با چند کلیک به نتیجه دلخواه‌تان دست بیابید.

موتور جستجوی SlideShare

اگر برای یک ارائه بزرگ آماده می‌شوید، حتما به اسلاید های مناسب نیاز دارید تا ارائه شما را جذاب‌تر کند؛ Slideshare یک ابزار عالی برای آماده سازی اسلایدهای ارايه شماست. در این موتور جستجو می‌توانید اسلایدهای مستند، فایل‌های PDF و… برای ارائه‌های خود جستجو کنید و حتی فایل‌ها را دانلود کرده و استفاده نمایید.

موتور جستجوی Twitter

توییتر که به عنوان یک شبکۀ اجتماعی ارائه دهندۀ بلاگ‌نویسی کوچک شناخته می‌شود نیز یک موتور جستجو است. شاید شما هم توییتر را فقط به عنوان یک شبکه اجتماعی می‌شناسید، اما بهتر است بدانید توییتر یک موتور جستجو مناسب پیگیری اخبار مهم و به روز است.

موتور جستجوی SwissCows

Swisscows یک موتور جستجوی محرمانه و منحصر به فرد است، این موتور جستجو به امنیت اطلاعات و حریم شخصی شما اهمیت زیادی می‌دهد و تاریخچه جستجوی شما را به هیچ وجه جمع آوری، ذخیره و ردیابی نمی‌کند. Swisscows با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی نتایج دقیق و سریعی را نمایش می‌دهد.

این موتور جستجو یک موتور مناسب برای خانواده است، از کودکان شما در اینترنت مراقبت می‌کند و محتوایی که مناسب آن‌ها نیست را از دسترس کودکان خارج می‌نماید. این موتور جستجو علاوه بر این که در دنیای اینترنت مراقب فرزندان شماست، بخش عظیمی از سود حاصل از درآمد خود را هم صرف نجات کودکان از گرسنگی و فراهم کردن امکانات آموزشی و بهداشتی برای آن‌ها می‌کند.