معمولاً در نخستین گامهای آشنایی با موتورهای جستجو و مباحث مربوط به سئو، دو اصطلاح سئو داخلی و سئو خارجی را زیاد میخوانید و میشنوید. آگاهی از تفاوت سئو داخلی با سئوی خارجی و آشنایی با نحوه استفاده از هرکدام و رعایت اصول و قوانین مربوط به هریک از آنها، جزو اولین قدم ها در حوزه سئو بشمار میآید.
البته این روزها به قدری بازار سئو گرم است که دیگر کمتر کسی هست که نداند به عواملی که باعث تغییر رتبه یک وب سایت، در موتور جستجوی میشود، سئو اطلاق میگردد و به کسی که چک لیست های این حوزه را انجام داده و و قوانین مربوط به آن رعایت میکند سئو کار.
اگر در نگاه اول به هزینه های بالای سئو توجهی نکنیم خواهیم دید که حتی پس از قرارداد بستن با شرکت یا یک شخص سئوکار، چنانچه سایت بطور اصولی سئو نشود، بعد از گذشت چند ماه به دلایل مختلفی به حالت قبل خود برمیگردد.
یکی از این دلایل این است که سعی و تلاش رقبا برای بالا بردن رتبه موتور جستجو وب سایت هایشان بسیار زیاد است و در حقیقت یک وب سایت در حوزه سئو، در میدان رقابتی شدید برای اول شدن قرار دارد.
تولید محتوا نقش فوق العادهای در توجه موتور جستجو به سایت دارد، پس باید در قدم اول شروع به نوشتن مطلب با رعایت اصول سئو کنیم و البته مطالب سئو شده و مرتبط با حوزه کسب و کار و نیازهای مخاطبان هدفمان را تولید کنیم که در حوزه کارهای مربوط به سئو داخلی قرار میگیرد.
توجه به این نکته ضروری است که بانسریت یا همان نرخ پرش، اهمیت بالایی در حوزه سئو داخلی دارد، و همچنین این معیار رابطه مستقیمی هم با تولید محتوای با کیفیت و خوب دارد. محتوایی که علاوه بر مفید بودن برای کاربر جذاب و قابل اعتماد هم باشد.
پس از تولید محتوا و رعایت موارد دیگر در سئو داخلی، بحث سئو خارجی مطرح می شود، که معمولاً در اکثر موارد به بکلینک و رپورتاژ آگهی ختم میشود که البته کاملا هم درست نیست چون حوزه سئو خارجی بزرگتر از صرفا رپورتاژ و بک لینک گرفتن است.
نکته مهم و جالب اینجاست که در سئو داخلی هیچ محدودیتی وجود ندارد، یعنی هرچه تمرکز بر روی تولید محتوا، بهینهسازی مطلب از نظر خوانایی و بهینه سازی سایت از نظر سرعت بارگذاری بیشتر باشد، تاثیر بهتری در خروجی و رتبه گوگل خواهیم گرفت، اما در سئو خارجی باید با احتیاط پیش رفت، برای مثال اگر قرار است برای شروع در ماه های اول اقدام به گرفتن بک لینک کنیم نباید در مرحله اول حجم زیادی از بک لینک ها را از سایت های بیگانه تهیه کنیم. گوگل در این مواقع مانند یک انسان باهوش با درک بالا عمل کرده و متوجه دروغی بودن لینک ها می شود و پس از مدتی وبسایت را از نتایج حذف میکند که به اصلاح به این حرکت گوگل، پنالتی شدن میگویند !
پس برای شروع کار باید از سئو داخلی شروع کنیم و بعد به سراغ سئو خارجی برویم.
در ادامه به تعریف و توضیح تفاوت سئو داخلی با سئوی خارجی پرداخته و آنها را با همدیگر بررسی میکنیم.
فاکتورهای مهم در سئو
کافی است با عبارت SEO Ranking Factors در گوگل جستجو کنید تا دهها هزار مطلب و نوشته در این زمینه پیدا کنید. مثلاً فهرست Backlinko
الگوریتمهای جستجو، خصوصاً موتور جستجوی گوگل، به تدریج از شکل سادهی مکانیکی در حد بررسی کلمات کلیدی به الگوهای بسیار پیچیدهی هوشمند و تطبیقپذیر رسیدهاند.
به این معنا که کسی که به سراغ جستجو با گوگل میرود، با یک ماشین یادگیرندهی قدرتمند رفته که با هر سرچ کاربران، نسبت به لحظهی قبل، هوشمندتر میشود و خود را با شرایط محیطی جدید که شامل محتوای وب و نیازهای کاربران است بیشتر و بهتر تطبیق میدهد.
ماشین یادگیرنده، بر اساس سابقهی تمام سوالهایی که تا کنون از او شده و ترکیب فاکتورهای بسیار زیاد، ارزش و اعتبار صفحات و ارتباط آنها را با سوال فرد جستجوگر حدس میزند و بهترین گزینهها را فهرست میکند.
سپس بر اساس رفتار کاربر و با بررسی سوال هایی مانند اینکه آیا راضی شد؟ آیا باز هم به جستجو ادامه داد؟ هنگام مراجعه به هر لینک، چه کارهایی کرد؟ و… خاطرات خود را ثبت کرده و ضرایب ترکیب فاکتورها را تنظیم و تعدیل میکند.
بنابراین حتی خالقان ماشینهای یادگیرنده نیز شیوهی تحلیل، تصمیمگیری و ارزشگذاری ماشینهای خود را به صورت کامل درک نمیکنند:
فرض کنید برای طراحان ماشین یادگیرنده چنین سوالی مطرح میشود که آیا اینکه متوسط تعداد کلمات هر پاراگراف چقدر است، میتواند به سنجش اعتبار متن کمک کند؟
در ماشین یادگیرنده، چنین سوالی با تحلیلهای انسانی همراه نمیشود. بلکه این را هم به عنوان یکفاکتور در اختیار الگوریتم قرار میدهند و این الگوریتم است که به تدریج و بر اساس تجربه، دربارهی وزن و اهمیت این فاکتور تصمیم میگیرد. ضمن اینکه اهمیت این فاکتور هم در ترکیب با سایر فاکتورها مهم میشود، ممکن است در یک صفحه خاص، این فاکتور با ضریب بالا وارد شود و جای دیگر اصلاً لحاظ نشود.
وقتی ماشین یادگیرنده پیچیدهتر میشود، حتی اصل فاکتورها را هم علاوه بر وزن و اهمیتشان، خودش استخراج میکند و از کسی در این زمینه نظر نمیخواهد.
با توجه به این توضیحات، اکنون میتوانید درک کنید که فاکتورهای تأثیرگذار بر رتبه سایتها و URLها در صفحهی نتایج موتورهای جستجو، صرفاً نوعی چک لیست پیشنهادی از طرف متخصصان و کارشناسان باتجربه در سئو هستند، و نه چیزی بیشتر.
حتی وقتی هم این چکلیستها را با بررسی سایتهای موفق و مطالعات آماری دقیق استخراج میکنند، باز هم نمیتوان آنها را به صورت کامل، معتبر و قابلاتکا دانست.
البته این توضیح، از ارزش این نوع چکلیستها و توصیهها کم نمیکند، اما مهم است که به منطق پشت آنها توجه داشته باشیم و ادعای افرادی که معتقدند چک لیست نهایی و کاملی برای سئو بدست آوردهاند را باور نکنید.
طبقهبندی فاکتورها و تکنیکهای سئو
با توجه به تعداد و تنوع فاکتورهایی که به نظر میرسد در سئو مهم هستند، لازم است که آنها را طبقهبندی کنیم تا استفاده از این فاکتورها و بهکارگیریشان سادهتر باشد.
این نوع طبقهبندیها کاملاً سلیقهای هستند و شما هم بسته به تجربهی خود میتوانید طبقهبندی مناسبی را طراحی کنید و بهکار بگیرید.
مثلاً من دو نوع طبقهبندی دارم:
- فاکتورهای ساختاری در مقابل فاکتورهای محتوایی که طبیعتاً بر اساس آنها، تکنیکهای ساختاری و تکنیکهای محتوایی هم شکل میگیرند.
- فاکتورهای سئوی تولید محتوا در مقابل فاکتورهای سئوی بازسازی و بازآفرینی محتوا که اینها هم طبیعتاً تکنیکهای خودشان را به همراه میآورند.
اما در میان انواع دستهبندیهای قابل تصور، یکی از رایجترین و شناختهشدهترین دستهبندیها، تقسیم اصول و تکنیکهای سئو به دو دستهی سئو داخلی (On-page SEO) و سئو خارجی (Off-page SEO) است که در حقیقت عامل اصلی تفاوت سئو داخلی با سئوی خارجی هم محسوب میشود. در ادامه هر یک را به صورت بسیار مختصر بررسی میکنیم.
سئو داخلی
وقتی از سئوی داخلی یا On-page SEO حرف میزنیم، منظورمان کار کردن روی همهی اصول، ابزارها و تکنیکها در وبسایت خودمان است؛ یعنی جاهایی که اختیار و کنترل کامل روی آنها داریم.
پس مثلاً وقتی روی عنوان اصلی مطلب و عناوین فرعی، کلمات کلیدی بهکار رفته در متن، لینک سازی، آدرس URL، ساختن یک سنگ زیربنا (Cornerstone)، افزایش سرعت سایت و یا کاهش بانس ریت وقت میگذارید، مشغول بهینه سازی داخلی سایت یا On-page SEO هستید.
سئو خارجی
وقتی از سئوی خارجی یا Off-page SEO حرف میزنیم، منظورمان تلاش و تمرکز بر روی وضعیت محتوا و سایت ما از نگاه دیگران است؛ یعنی جاهایی که معمولاً اختیار و کنترل کامل روی آنها نداریم.
اگر در تعدادی از شبکه های اجتماعی اکانت ساختهاید و میخواهید با استفاده از الگوی هاب و اسپوک (قطب و اقمار) ترافیک را از جاهای دیگر به وبسایت خود بیاورید و از طرفی، به گوگل هم نشان دهید که در فضاهای دیگر هم سایت و مطلب شما اشاره شده، میتوانید این فعالیتها را بخشی از سئوی خارجی تلقی کنید.
همچنین اگر در وبلاگ و سایتهای دیگران کامنت میگذارید و به مطالب خودتان لینک میدهید؛ یا مطالبی را به عنوان مهمان در وبلاگ دوستانتان منتشر میکنید تا به صورت مستقیم و غیرمستقیم به نوشتههایتان اشاره شود، باز هم در حال بهینه سازی سایت با تکنیکهای سئو خارجی هستید.
توجه داشته باشید که تفاوت سئو داخلی با سئوی خارجی صرفاً در این است که تلاشها در قلمرو داخل سایت یا بیرون آن انجام میشود. اما در نهایت، همهی آنها از جنس بهینهسازی برای موتورهای جستجو هستند.
بنابراین، با وجودی که حرف زدن از تأثیر نسبی این دو دسته تکنیک، منطقی و قابل درک است، اما باید همواره به خاطر داشته باشیم که سئو داخلی و سئو خارجی مکمل یکدیگر هستند و موتورهای جستجو چنین تفکیکی را قائل نیستند و این بحث، صرفاُ یک طبقه بندی است.